Một tình huống sử dụng thực tế từ chủ xe Toyota Yaris Cross HEV tại Việt Nam mới đây đã thu hút sự quan tâm của cộng đồng người dùng xe hybrid.
Theo đó, trong lúc dừng chờ đèn đỏ kéo dài, người dùng xe Toyota Yaris Cross HEV này đã chuyển cần số từ vị trí D sang N (số mo) và giữ phanh chân, một thao tác phổ biến trên xe xăng truyền thống. Thế nhưng, điều bất ngờ đã xảy ra: bảng đồng hồ trung tâm của xe bật lên cảnh báo với nội dung: “Traction battery need to be protected. Refrain from the use of N Position” (tạm dịch: “Ắc quy kéo cần được bảo vệ, hãy tránh sử dụng vị trí số N”).
Thông báo này khiến nhiều người dùng hoang mang không biết cách sử dụng xe hybrid thường ngày của mình có đúng cách không.
Vậy thực sự có nên về số N khi dừng đèn đỏ? Hệ thống pin hybrid hoạt động như thế nào? Và người dùng cần điều chỉnh thói quen lái xe ra sao để phù hợp với đặc thù kỹ thuật của dòng xe này? Dưới đây là một số lưu ý cho người dùng dòng xe hybrid này.
Theo đó, hệ thống hybrid hoạt động dựa trên sự kết hợp giữa động cơ đốt trong và pin kéo (ắc quy hybrid). Vì thế, trong quá trình vận hành, động cơ xăng đóng vai trò vừa cung cấp lực đẩy, vừa đảm nhiệm chức năng sạc pin. Song song đó, hệ thống phanh tái tạo năng lượng giúp thu hồi động năng và nạp vào pin hybrid.
Nguồn năng lượng điện này đặc biệt hữu ích khi xe khởi động, chạy ở tốc độ thấp hoặc tăng tốc nhanh, giúp giảm thiểu lượng nhiên liệu tiêu thụ và khí thải phát sinh so với xe xăng truyền thống.
Trên xe xăng, việc về số N khi dừng đèn đỏ là thói quen phổ biến, nhằm giảm tải cho động cơ và tiết kiệm nhiên liệu. Tuy nhiên, với xe hybrid, việc chuyển về số N trong thời gian dài lại có thể gây tác dụng ngược.
Bởi khi để xe ở số N, hệ thống truyền động bị ngắt, đồng nghĩa với việc pin hybrid sẽ không được sạc, dù động cơ xăng có đang hoạt động. Nếu tình trạng này kéo dài, pin có thể tụt mức điện áp xuống dưới ngưỡng cho phép, dẫn đến cảnh báo hoặc thậm chí khiến xe không thể tiếp tục vận hành.
Không chỉ vậy, khi pin xuống thấp, động cơ xăng sẽ phải làm việc nhiều hơn để phục hồi mức điện, làm tăng mức tiêu hao nhiên liệu, điều này cũng đi ngược lại chính mục tiêu tiết kiệm của xe hybrid.
Thực tế, các hãng xe hybrid không khuyến cáo sử dụng số N khi dừng tạm thời, như đèn đỏ hay kẹt xe. Xe hybrid được thiết kế để tối ưu việc phối hợp giữa mô tơ điện và động cơ xăng ngay cả khi dừng lại, nên việc để xe ở số D và giữ phanh là hoàn toàn phù hợp và an toàn.
Với những mẫu xe hiện đại như Toyota Yaris Cross HEV, hệ thống giữ phanh tự động (Auto Hold) đã được trang bị sẵn. Người lái chỉ cần giữ cần số ở D, kích hoạt Auto Hold và không cần lo lắng về việc xe trôi hay tiêu hao năng lượng. Trong trường hợp xe không có tính năng này, người dùng có thể chuyển về số P và kéo phanh tay khi phải dừng lâu.
Nếu gặp thông báo như “Traction battery need to be protected”, người lái không nên hoảng loạn. Cách xử lý được chuyên gia khuyến nghị là: Chuyển cần số về vị trí P; Khởi động lại hệ thống hybrid; Tuyệt đối tránh để số N trong thời gian dài nếu không thực sự cần thiết. Cuối cùng cảnh báo sẽ tự động biến mất sau khi hệ thống được khởi động lại đúng cách.
Thói quen vận hành xe xăng dầu cần được điều chỉnh khi chuyển sang xe hybrid, bởi mỗi hệ truyền động đều có nguyên lý hoạt động riêng. Việc hiểu và tuân thủ đúng cách sử dụng không chỉ giúp xe vận hành ổn định, tiết kiệm nhiên liệu, mà còn kéo dài tuổi thọ của pin hybrid - một trong những thành phần đắt giá nhất trên dòng xe này.
Với thị trường xe hybrid ngày càng mở rộng, đặc biệt khi nhiều hãng đang đưa ra mức giá cạnh tranh hơn, người dùng Việt cần trang bị kiến thức sử dụng đúng để khai thác tối ưu lợi thế công nghệ, thay vì vô tình làm tổn hại xe từ những thói quen tưởng chừng vô hại.